шырпы

шырпы
I сущ.
спи́чка || спи́чечный

шырпы сызу — чи́ркнуть спи́чкой

бер кап шырпы — коро́бка спи́чек

шырпы кабызу — заже́чь спи́чку

шырпы башы — спи́чечная голо́вка

шырпы кабы — спи́чечная коро́бка

шырпы фабрикасы — спи́чечная фа́брика

••

шырпы белән уйнау — игра́ть со спи́чкой, игра́ть с огнём; подже́чь, подпали́ть

шырпы да урламау — см. шырпыга да тимәү

шырпы кабы (тартмасы) кебек (шикелле; кадәр; чаклы) — как спи́чечная коро́бка, о́чень ма́ленький (о доме)

шырпы сызу — поджига́ть/подже́чь, подпали́ть, соверши́ть поджо́г; преда́ть огню́

шырпысын да калдырмау — всё отобра́ть, ничего́ не оставля́ть

шырпысына кадәр — до мелоче́й

- шырпыга да тимәү II сущ.
1) зано́за

кергән шырпыны алу — вы́тащить (извле́чь) зано́зу

эшли белмәгән кулга шырпы керер — (посл.) неуме́лая рука́ всегда́ в зано́зах

2) шип; о́стрый вы́рост, игла́, колю́чка (у растений); см. тж. тикән

шайтан таягы шырпысы — шипы́ чертополо́ха

3)
а) деревя́нный гво́здик; подбо́йный (сапо́жный) гвоздь

(итек) табанына шырпы кагу — подбива́ть подо́шву сапо́г деревя́нными гвоздя́ми

б) деревя́нный гвоздь, шпи́лька, сте́ржень (для скрепления края полога, насыпанного зерном); сколо́тень, шпи́гирь, шпиго́ль (обл.)
••

Татарско-русский словарь, 56000 слов, 7400 фразеологических выражений. - Институт языка, литературы и искусства им. Г. Ибрагимова. 2007.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Полезное


Смотреть что такое "шырпы" в других словарях:

  • шырпы — I. 1. Башына тиз кабынып китүчән күкертле матдә буялган кечкенә генә таякчык форм. ут кабызу әйбере 2. күч. Ут, янып торган шырпы уты 2. күч. Хуҗалык кирәк яракларының һәрбер вак төяге бер шырпысын да әрәм итмәскә. II. ШЫРПЫ – 1. Тәнгә кергән,… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • шырпы — зат. Сіріңкенің басына күкірт жағылған талы, шиі …   Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі

  • шырпы — 1 1. (Түрікм.: Таш., Көнеүр., Тахта, Тедж., Байр.; Қ орда; Қарақ.; Алм., Қарат.) сексеуілдің шабылып алынған жас кезі. Сексеуілдің жіңішке басы. Жас сексеуілдің басында ш ы р п ы с ы болады (Алм., Қарат.). 2. (Қост.: Жанг., Семиоз.) ағаштың майда …   Қазақ тілінің аймақтық сөздігі

  • шырпы — I зат. Бұта өскен жер. Күн шығар шықпастан ақ аз ғана сиырын қорадан айдап шығарып, ауылдың сыртындағы шоқ ш ы р п ы н ы ң арасына бет алдырды (Б.Майлин, Таңд., 109). Кәрікең үйден шыққанда ауылдың адамдары топтанып сирек ш ы р п ы н ы ң оңтүстік …   Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі

  • Аксу (город, Павлодарская область) — У этого термина существуют и другие значения, см. Ермак. У этого термина существуют и другие значения, см. Аксу. Город Аксу Ақсу Флаг Герб …   Википедия

  • Аксу (город — Аксу (город, Павлодарская область) У этого термина существуют и другие значения, см. Ермак. У этого термина существуют и другие значения, см. Аксу. Город Аксу Ақсу Флаг …   Википедия

  • Ермак (город) — Город Аксу Ақсу Флаг Герб …   Википедия

  • Ермак (город в Казах. ССР) — Город Аксу Ақсу Флаг Герб …   Википедия

  • казгыч — и. Нәрсәне. б. казып, чокып чыгару өчен булган кечкенә нәрсә (мәс. шырпы, энә, чыра кисәге) …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • көйрәтү — 1. Мичтә, учакта һ. б. ут яндырып җибәрү 2. Утлы күмердән, тәмәкедән яки шырпы белән кабызу. Тәмәке тарту …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • кур — диал. 1. Шырпы булмаган заманда ут саклау өчен калдырылган утлы күмер, куз 2. Камыр башы, ачыткы …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»